T24 Dış Haberler
İsrail Dışişleri Bakanı Eli Cohen, Paraguay’ın Tel Aviv’deki Büyükelçiliğini bu yılın sonlarında Kudüs’e taşıyacağını duyurdu. Cohen duyuruyu, Paraguay’ın yeni devlet başkanı Santiago Peña ile Salı günü yaptığı görüşmenin ardından gerçekleştirdi.
Cohen, “Uzun zamandır İsrail Devleti ve Yahudi halkının yanında yer alan Latin Amerika ülkeleriyle aramızdaki önemli tarihi bağı devam ettirecek ve güçlendireceğiz” mesajı verdi.
Büyükelçiliğin taşınması kararının, iki ülke arasında beş yıldır devam eden gerginliği sona erdirebileceği konuşuluyor.
|
2017 yılının sonlarında dönemin ABD Başkanı Donald Trump, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdıklarını ve ABD Büyükelçiliği’ni Tel Aviv’den Kudüs’e taşıyacaklarını duyurmuştu. Dönemin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise ABD’nin kararının ardından yaptığı ilk açıklamada Donald Trump’a teşekkür etmiş ve “İsrail halkı sonsuza kadar minnettar olacak” demişti. Filistin lideri Mahmud Abbas ise Trump’ın açıklamalarına tepki göstererek Kudüs’ü “Filistinlilerin ebedi başkenti” olarak tanımlamış, “ABD bu kabul edilemez kararıyla, bilinçli bir şekilde tüm barış görüşmelerinin altını oymaktadır” diye konuşmuştu. ABD’nin bu kararına tepki gösterenler arasında Türkiye de bulunuyordu. Dönemin Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu kararı “uluslararası hukukun açık ihlali” olarak tanımlamıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise “Kudüs Müslümanların kırmızı çizgisidir” diye konuşmuş, “ABD’yi bölgedeki sorunu daha da derinleştirecek böyle bir adım atmaması için bir kez daha ikaz ediyorum. İsrail ile diplomatik bağları koparırız” ifadelerini kullanmıştı. Mavi Marmara baskını nedeniyle zaten ilişkileri gergin olan İsrail ve Türkiye, geçtiğimiz yıl bir normalleşme süreci başlattı. Normalleşmenin başlamasında İsrail’in yeni cumhurbaşkanı Isaac Herzog‘un göreve başlaması etkili oldu. İki ülke arasında diplomatik ilişkiler en üst seviyeye çıkarıldı ve karşılıklı büyükelçi atamaları gerçekleştirildi. Ancak Trump’ın aldığı kararın aksine Türkiye’nin İsrail Büyükelçiliği hala Tel Aviv’de bulunuyor. |
5 yıllık “büyükelçilik” krizi
2018 yılında Paraguay’ın o dönemki devlet başkanı Horatio Cartes, dönemin ABD Başkanı Donald Trump’ın ABD Büyükelçiliği’ni Tel Aviv’den Kudüs’e taşıma kararının ardından Paraguay’ın da İsrail’deki Büyükelçiliği’nin Kudüs’e taşınacağını duyurmuştu.
Ancak bu duyurudan birkaç ay sonra Cartes’in halefi Mario Abdo Benítez bu kararı iptal etmiş ve büyükelçiliği Tel Aviv’e geri taşımıştı. Benítez’in bu hamlesi, iki ülke arasında diplomatik krize yol açmış ve İsrail, Paraguay’ın başkenti Asunción’daki büyükelçiliğini kapattığını duyurmuştu.
Cohen, Paraguay’ın büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağını duyursa da şimdiye kadar Peña’dan konuya ilişkin resmi açıklama gelmedi. Seçim vaatleri arasında İsrail Büyükelçiliği’ni Kudüs’e taşımak da bulunan Peña, Mart ayında yaptığı açıklamada “İsrail Devleti Kudüs’ü başkenti olarak tanımaktadır. Parlamentonun merkezi Kudüs’te, Başkan Kudüs’te. Öyleyse biz kimiz ki onların başkentlerini nerede kurduklarını sorgulayalım?” demişti.
Paraguay, Kudüs’te bir büyükelçilik açması halinde Kosova, Honduras, Guatemala ve ABD’den sonra son beş yılda bunu yapan beşinci ülke olacak.
